Thưa các vị đại biểu,
Thưa các đồng chí,
Sau một ngày làm việc khẩn
trương, nghiêm túc và trách nhiệm, Hội nghị toàn quốc về công tác phòng, chống
tham nhũng đã hoàn thành nội dung, chương trình đề ra. Hội nghị đã nghe Báo cáo
tình hình, kết quả công tác phòng, chống tham nhũng trong thời gian qua, nhất
là từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng đến nay, nhiệm vụ và giải pháp trọng
tâm trong thời gian tới. Ý kiến phát biểu của các đồng chí nhìn chung đều bày
tỏ sự nhất trí cao với nội dung Báo cáo, đồng thời bổ sung, làm rõ thêm nhiều
vấn đề; nêu thêm một số kinh nghiệm, cách làm tốt trong lãnh đạo, chỉ đạo thời
gian qua và đề xuất, kiến nghị, nhấn mạnh một số giải pháp nhằm đẩy mạnh hơn
nữa công tác phòng, chống tham nhũng thời gian tới. Để kết thúc Hội nghị, tôi
xin phát biểu làm rõ thêm một số vấn đề:
I-Nhìn tổng quát về công tác
phòng, chống tham nhũng từ sau Đại hội lần thứ XII của Đảng đến nay: Chúng ta vui
mừng nhận thấy, sau hơn 2 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, mặc dù
phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, nhưng với sự nỗ lực phấn đấu,
chung sức, chung lòng của toàn Đảng, toàn dân, đất nước ta tiếp tục phát triển
và đạt được những kết quả khá toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực. Kinh tế vĩ
mô tiếp tục ổn định; các cân đối lớn cơ bản được bảo đảm, lạm phát được kiểm
soát; an sinh xã hội được chăm lo tốt hơn; lần đầu tiên sau nhiều năm chúng ta
hoàn thành toàn diện và vượt mức các chỉ tiêu kế hoạch kinh tế-xã hội đã đề ra,
đạt tăng trưởng GDP 6,81% là mức cao so với nhiều nước trong khu vực và trên
thế giới. Quốc phòng, an ninh được tăng cường, chủ quyền quốc gia được giữ
vững. Công tác đối ngoại ngày càng được mở rộng, đi vào chiều sâu, vị thế và uy
tín của Việt Nam trên trường quốc tế tiếp tục được nâng cao. Công tác xây dựng,
chỉnh đốn Đảng, kiện toàn hệ thống chính trị được đẩy mạnh. Riêng công tác
phòng, chống tham nhũng được chỉ đạo thực hiện ráo riết, quyết liệt, đạt nhiều
kết quả tích cực, rõ rệt, để lại dấu ấn tốt, được nhân dân rất hoan nghênh,
đồng tình, ủng hộ; các tổ chức quốc tế ghi nhận, đánh giá tích cực. Tham nhũng
đang từng bước được kiềm chế và có chiều hướng thuyên giảm, góp phần giữ vững
ổn định chính trị, phát triển kinh tế-xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân đối
với Đảng và Nhà nước. Nổi bật là:
1. Nhiều quy định của
Đảng, pháp luật của Nhà nước được ban hành nhằm tăng cường công tác xây dựng
Đảng, xây dựng hệ thống chính trị và phòng, chống tham nhũng, vừa có tác dụng
giáo dục, răn đe, ngăn chặn, vừa là căn cứ để phát hiện và xử lý các sai phạm. Trung
ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, các cơ quan tham mưu của Đảng đã ban hành nhiều
chủ trương, giải pháp mới, mạnh mẽ, quyết liệt về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và
phòng, chống tham nhũng; nhiều quy định, nghị quyết được quán triệt và thực
hiện nghiêm túc, đi vào cuộc sống, có tác dụng cảnh báo, phòng ngừa có hiệu
quả. Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành chức năng đã quan tâm rà soát, sửa
đổi, bổ sung, ban hành mới nhiều quy định pháp luật về quản lý kinh tế-xã hội
và phòng, chống tham nhũng; khắc phục một bước những sơ hở, bất cập trong các
quy định của pháp luật làm phát sinh tiêu cực, tham nhũng. Có thể nói, đến nay
các chủ trương của Đảng, các văn bản quy phạm pháp luật về phòng, chống tham
nhũng cơ bản đã tương đối đủ, cái cần nhất bây giờ là sự tự giác, sự thống nhất
cao về ý chí và hành động, là tổ chức thực hiện.
2. Công tác kiểm tra,
giám sát, thanh tra, kiểm toán được chỉ đạo quyết liệt, chặt chẽ, kịp thời phát
hiện và xử lý nghiêm minh các sai phạm, siết chặt kỷ luật, kỷ cương góp phần
đắc lực nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng.
Cấp ủy đảng, ủy ban kiểm tra các
cấp đã tăng cường chỉ đạo, chủ động, quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm; tập
trung lựa chọn đối tượng, lĩnh vực, địa bàn nhạy cảm, phức tạp, dễ phát sinh vi
phạm, những vấn đề bức xúc mà cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm để tiến
hành kiểm tra, giám sát; kết luận, làm rõ nhiều vi phạm, trên cơ sở đó quyết
định hoặc đề nghị thi hành kỷ luật nghiêm minh, chính xác, kịp thời đối với
nhiều tổ chức và cá nhân vi phạm. Sau hơn 2 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội
XII của Đảng, cấp uỷ, uỷ ban kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật hơn 490 tổ
chức đảng và 35.000 đảng viên vi phạm, trong đó có gần 1.300 đảng viên bị thi
hành kỷ luật do tham nhũng, cố ý làm trái. Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã kiểm
tra làm rõ nhiều sai phạm đặc biệt nghiêm trọng, quyết định kỷ luật và đề nghị
Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư thi hành kỷ luật đối với
nhiều cán bộ cao cấp và tổ chức đảng vi phạm, trong đó có cả đồng chí là Ủy
viên Trung ương Đảng, Ủy viên Bộ Chính trị; kỷ luật cả cán bộ đương chức và đã
nghỉ hưu, cả trong lực lượng vũ trang; làm nghiêm từ trên xuống dưới... Đây là
bước đột phá trong công tác kiểm tra, kỷ luật của Đảng, siết chặt kỷ luật, kỷ
cương trong Đảng và bộ máy Nhà nước, được đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân
dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao.
Các cơ quan Thanh tra, Kiểm toán
tập trung thanh tra, kiểm toán các lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, tham nhũng,
nhất là các dự án gây thất thoát, thua lỗ lớn, kéo dài, dư luận xã hội quan
tâm. Qua thanh tra, kiểm toán đã kiến nghị thu hồi về ngân sách nhà nước gần
170 nghìn tỉ đồng, hơn 12.000 ha đất; kiến nghị sửa đổi, bổ sung, thay thế, hủy
bỏ hơn 300 văn bản quản lý nhà nước không còn phù hợp trên các lĩnh vực; kiến
nghị cơ quan có thẩm quyền kiểm điểm trách nhiệm nhiều tập thể, cá nhân sai
phạm, chuyển gần 200 vụ việc sang cơ quan có thẩm quyền để điều tra làm rõ và
xử lý theo quy định của pháp luật.
Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng,
chống tham nhũng đã tổ chức 31 Đoàn kiểm tra, giám sát việc thanh tra các vụ
việc, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng, kinh tế tại 63
tỉnh, thành phố. Qua kiểm tra, giám sát đã kiến nghị chỉ đạo xử lý 452 vụ việc,
vụ án tham nhũng, kinh tế.
Điều đáng mừng là tại một số địa
phương, cấp ủy đảng, chính quyền đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo chuyển biến
trong công tác kiểm tra, thanh tra, phát hiện, xử lý nghiêm minh, kịp thời
nhiều cán bộ, đảng viên có sai phạm liên quan đến tham nhũng, kể cả những đồng
chí trong ban thường vụ, thường trực cấp ủy; tình trạng "trên nóng, dưới
lạnh" đã bước đầu được khắc phục tại một số địa phương (điển hình như Thành
phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng, Sơn La, Đắk Lắk, Cần Thơ...).
3. Công tác phát hiện, xử
lý các vụ việc, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng, kinh tế được
đẩy mạnh và có những chuyển biến tích cực, rõ nét, được coi là điểm sáng trong
công tác phòng, chống tham nhũng thời gian gần đây. Nhiều vụ việc, vụ án
tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp, kể cả những vụ việc tồn tại từ
nhiều năm trước đã được phát hiện, xử lý nghiêm minh, công khai, đúng pháp
luật, rất nghiêm khắc nhưng cũng rất nhân văn; có lý, có tình, thể hiện rõ quan
điểm "Nói đi đôi với làm, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, không có
đặc quyền", góp phần nâng cao uy tín, sức chiến đấu của Đảng và cũng là
biện pháp cảnh tỉnh, răn đe có hiệu quả (vụ án Dương Chí Dũng; vụ án Vũ Quốc
Hảo; vụ án Huỳnh Thị Huyền Như; vụ án Phạm Công Danh; vụ án Hà Văn Thắm; vụ án
Giang Kim Đạt; vụ án Đinh La Thăng; vụ án Trịnh Xuân Thanh; vụ án Phan Văn Anh
Vũ (Vũ Nhôm); vụ án Đinh Ngọc Hệ (Út trọc); vụ án đánh bạc và tổ chức đánh bạc
xảy ra tại Phú Thọ và một số địa phương;...).
Đáng chú ý là, việc thu hồi tài
sản trong các vụ án tham nhũng được chú trọng hơn; việc kê biên, thu giữ tài
sản trong một số vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng đạt khá cao (vụ Giang
Kim Đạt hơn 300 tỉ đồng; vụ Hứa Thị Phấn hơn 10.000 tỉ đồng; vụ Ngân hàng Đông
Á hơn 2.000 tỉ đồng; vụ Phạm Công Danh (giai đoạn I) hơn 6.000 tỉ đồng; vụ Đinh
La Thăng hơn 20 tỉ đồng; vụ Trịnh Xuân Thanh hơn 45 tỉ đồng; vụ AVG hơn 8.500
tỉ đồng…).
4. Việc xây dựng và tổ
chức thực hiện các cơ chế, chính sách về tổ chức, cán bộ để phòng, chống tham
nhũng có nhiều chuyển biến rõ nét; cải cách hành chính, công khai, minh bạch,
trách nhiệm giải trình trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, đơn vị được
tập trung chỉ đạo thực hiện và đạt những kết quả tích cực. Trung ương, Bộ
Chính trị, Ban Bí thư đã có nhiều đổi mới, nhất quán, rõ ràng, chỉ đạo giải
quyết được nhiều vấn đề tồn đọng trước đây trong công tác cán bộ; "không
chạy chức, chạy quyền" đã trở thành tuyên ngôn mạnh mẽ. Công tác nhận xét,
đánh giá cán bộ chính xác hơn; việc luân chuyển cán bộ thực hiện bài bản hơn.
Chính phủ và các bộ, ngành, địa phương đã đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng
cường công khai, minh bạch, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao
năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế và
phòng ngừa tiêu cực, tham nhũng. Cấp ủy, chính quyền, cán bộ lãnh đạo các cấp
đã quan tâm hơn tới việc tiếp nhận, tổ chức đối thoại, giải quyết những phản
ánh, kiến nghị, những vướng mắc, bức xúc của người dân, doanh nghiệp.
5. Công tác thông tin,
tuyên truyền có nhiều đổi mới, nhất là phát huy vai trò của báo chí, truyền
thông trong phòng, chống tham nhũng. Công khai kết quả thanh tra, kiểm tra,
xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế; chủ động cung cấp thông tin về
những vấn đề nhạy cảm, dư luận xã hội quan tâm, giúp định hướng tốt dư luận xã
hội và cũng thể hiện sự công khai, minh bạch của Đảng, Nhà nước trong xử lý
tham nhũng. Các cơ quan thông tấn, báo chí đã tích cực đồng hành cùng cơ quan chức
năng trong phòng, chống tham nhũng; có nhiều tin, bài về công tác phòng, chống
tham nhũng, đấu tranh phản bác luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch về
công tác phòng, chống tham nhũng của Đảng, Nhà nước ta.
6. Chú trọng kiện toàn tổ
chức, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động và sự phối hợp giữa các cơ quan,
đơn vị chức năng phòng, chống tham nhũng. Ban Chỉ đạo có nhiều đổi mới cả
về nội dung và phương thức hoạt động, chú trọng nâng cao hiệu quả thực tế công
tác, làm việc rất nghiêm túc, trách nhiệm, bài bản, hoàn thành tốt các nhiệm vụ
được giao, có việc vượt yêu cầu đề ra; hầu như cứ sau mỗi phiên họp Ban Chỉ
đạo, cuộc họp của Thường trực Ban Chỉ đạo thì tình hình thực tế lại có bước
chuyển biến mới rõ rệt. Các đồng chí thành viên Ban Chỉ đạo rất tích cực, trách
nhiệm, sâu sát, quyết liệt chỉ đạo triển khai thực hiện các nội dung công việc
theo chương trình, kế hoạch công tác của Ban Chỉ đạo. Ban Nội chính Trung ương
- Cơ quan Thường trực của Ban Chỉ đạo có nhiều nỗ lực, cố gắng, chủ động, sâu sát,
quyết liệt hơn trong tham mưu, đề xuất, giúp Ban Chỉ đạo xây dựng và tổ chức
thực hiện có hiệu quả các chương trình, kế hoạch công tác.
Các cơ quan Kiểm tra của Đảng,
Thanh tra, Kiểm toán, Công an, Kiểm sát, Toà án vào cuộc ngày càng tích cực,
hiệu quả; các đơn vị chuyên trách chống tham nhũng tiếp tục được kiện toàn tổ
chức, bộ máy, đẩy mạnh hoạt động nghiệp vụ trong phát hiện, xử lý các vụ việc,
vụ án tham nhũng. Quan hệ phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị chức năng phòng,
chống tham nhũng ngày càng chặt chẽ, hiệu quả hơn.
Từ những kết quả trên cho thấy,
những chuyển biến tích cực trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đấu tranh
phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã góp phần củng cố niềm tin, tạo sự đồng
thuận, phấn chấn trong nhân dân. Và đây chính là nguồn động lực to lớn để chúng
ta hoàn thành tốt các nhiệm vụ đã đề ra, đưa đất nước phát triển nhanh và bền
vững. Không phải như một vài ý kiến lo ngại rằng, nếu quá tập trung vào chống
tham nhũng, xây dựng, chỉnh đốn Đảng sẽ làm "chùn" sự chỉ đạo hay làm
"chậm" sự phát triển, mà ngược lại, chính nhờ làm tốt công tác xây
dựng Đảng, đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng đã góp phần thúc đẩy phát
triển kinh tế - xã hội, tăng cường an ninh - quốc phòng, đối ngoại.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả
đạt được, chúng ta cũng phải thẳng thắn nhìn nhận công tác phòng, chống tham
nhũng vẫn còn những tồn tại, hạn chế như Báo cáo đã nêu. Công tác phòng, chống
tham nhũng ở một số địa phương, bộ, ngành chưa có sự chuyển biến rõ rệt, vẫn
còn tình trạng "trên nóng, dưới lạnh", nể nang, né tránh, ngại va
chạm; việc phát hiện, xử lý tham nhũng vẫn chưa đáp ứng yêu cầu; tự kiểm tra,
tự phát hiện và xử lý tham nhũng trong nội bộ cơ quan, đơn vị vẫn là khâu yếu.
Tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực trong khu vực hành chính, dịch vụ công vẫn gây
bức xúc trong người dân, doanh nghiệp.
Nguyên nhân cơ bản của những hạn
chế là do nhiều cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, người đứng đầu cơ quan, tổ
chức, đơn vị chưa nhận thức sâu sắc mức độ nghiêm trọng của tình hình tham
nhũng ở địa phương, lĩnh vực mình quản lý; chưa thực sự gương mẫu, quyết liệt
trong lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng. Một bộ
phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, trong đó có cả những
người là lãnh đạo, quản lý thiếu tu dưỡng, rèn luyện, có biểu hiện suy thoái về
tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, có hành vi nhũng nhiễu, tiêu cực, tham
nhũng. Thể chế, chính sách pháp luật trên một số lĩnh vực còn bất cập, tính khả
thi không cao; chưa có cơ chế đủ mạnh để kiểm soát chặt chẽ quyền lực; công tác
kiểm tra, giám sát việc thực thi quyền lực của người có chức vụ, quyền hạn chưa
được quan tâm thực hiện, nên dễ dẫn đến việc lạm quyền để trục lợi; chế độ
trách nhiệm, chế độ công vụ chưa rõ ràng, cụ thể. Việc thực thi pháp luật nhìn
chung chưa nghiêm; kỷ cương, kỷ luật trên một số ngành, lĩnh vực còn bị buông
lỏng. Tổ chức bộ máy, quyền hạn, phương tiện, điều kiện làm việc của các cơ
quan, đơn vị chức năng phòng, chống tham nhũng chưa tương xứng với chức năng,
nhiệm vụ được giao; năng lực, trình độ của một bộ phận cán bộ, công chức chưa
đáp ứng yêu cầu...
II- Về phương hướng, nhiệm vụ,
giải pháp trong thời gian tới
Hiện nay, đất nước ta đang đứng
trước những yêu cầu, nhiệm vụ mới với những thời cơ, thuận lợi và khó khăn,
thách thức mới đan xen. Sự nghiệp đổi mới, hội nhập quốc tế, phát triển đất
nước nhanh và bền vững đang chuyển sang giai đoạn mới, cao hơn, ngày càng đi
vào chiều sâu, khó khăn, phức tạp hơn so với trước. Tình hình, bối cảnh trong
nước, quốc tế đã có nhiều thay đổi, đang diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó
lường.
Sau nửa nhiệm kỳ thực hiện Nghị
quyết Đại hội XII của Đảng, công tác phòng, chống tham nhũng đã đạt những kết
quả rất quan trọng, rất đáng mừng. Tuy nhiên, phòng, chống tham nhũng là công
việc hệ trọng, phải được tiến hành thường xuyên, liên tục, kiên quyết, kiên
trì; chúng ta tuyệt nhiên không được tự thỏa mãn với những kết quả đã đạt được.
Mọi cán bộ, đảng viên, trước hết là người đứng đầu, phải gương mẫu, đi đầu, có
sự tự giác, thống nhất cao về ý chí và hành động trong đấu tranh phòng, chống
tham nhũng; không sợ mất uy tín, không sợ khuyết điểm; trái lại, phải mạnh dạn
làm để giữ gìn uy tín, củng cố niềm tin của nhân dân và phải công khai để nhân
dân biết, ủng hộ và giám sát. Phải biết dựa vào dân, lắng nghe dân, cái gì mà
quần chúng nhân dân hoan nghênh, ủng hộ thì chúng ta phải quyết tâm làm và làm
cho bằng được; ngược lại, cái gì nhân dân không đồng tình, thậm chí căm ghét,
phản đối thì chúng ta phải cương quyết ngăn ngừa, uốn nắn và xử lý nghiêm các
sai phạm.
Bên cạnh việc xử lý nghiêm đối
với những trường hợp sai phạm, chúng ta cũng cần có cơ chế để bảo vệ, khuyến
khích những cán bộ, đảng viên, người đứng đầu dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách
nhiệm, mạnh dạn, đi đầu trong đổi mới vì sự phát triển của đất nước; việc đánh
giá, nhìn nhận về các sai phạm cũng cần phải đặt trong những điều kiện, hoàn
cảnh lịch sử cụ thể để có quan điểm xử lý khách quan, phù hợp. Đồng thời, cần
kiên quyết đấu tranh với những quan điểm sai trái, phản bác luận điệu xuyên tạc
của các thế lực thù địch, phần tử xấu muốn lợi dụng cuộc đấu tranh phòng, chống
tham nhũng để chia rẽ nội bộ, nói xấu, bôi nhọ Đảng, Nhà nước và chế độ
ta.
Hội nghị chúng ta thống nhất,
đồng tình cao với các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian tới mà Báo
cáo đã nêu. Tôi muốn nhấn mạnh, lưu ý thêm một số vấn đề:
Một là, phải tiếp tục đẩy mạnh,
nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục, tạo sự tự giác, thống nhất
cao về ý chí và hành động trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về phòng, chống
tham nhũng.
Công tác tuyên truyền phải khẳng
định rõ quyết tâm của Đảng, Nhà nước về phòng, chống tham nhũng; làm cho mọi
người thấy rõ việc chỉnh đốn Đảng, xử lý nghiêm khắc nhiều cán bộ, đảng viên
sai phạm không làm "chậm lại" sự phát triển, mà ngược lại, càng làm
trong sạch, tạo sức mạnh thật sự của bộ máy và đội ngũ cán bộ, củng cố và tăng
cường niềm tin của nhân dân, tạo động lực mới, khí thế mới để thực hiện thắng
lợi mọi nhiệm vụ, tạo sự thống nhất cao về ý chí và hành động của cán bộ, đảng
viên và nhân dân.
Tăng cường phối hợp, kịp thời
cung cấp, công khai thông tin, định hướng tuyên truyền về phòng, chống tham
nhũng, nhất là chủ động thông tin về kết quả kiểm tra, thanh tra, xử lý cán bộ,
đảng viên vi phạm; về khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng,
kinh tế; về những vấn đề nhạy cảm, dư luận xã hội quan tâm trong xử lý tham
nhũng. Chú trọng thông tin tuyên truyền gương người tốt, việc tốt, khắc phục
tình trạng thông tin một chiều, thông tin không chính xác, mang tính kích động,
gây hoang mang hoặc quy kết về tội danh, mức án trước khi xét xử. Bảo vệ, khen
thưởng, động viên những người làm báo tích cực, dũng cảm đấu tranh chống tham
nhũng; đấu tranh với các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, lợi dụng
phòng, chống tham nhũng để chống phá Đảng, Nhà nước; xử lý nghiêm khắc việc đưa
tin sai sự thật, vu cáo, bịa đặt gây hậu quả xấu.
Kiên trì rèn luyện đức tính liêm
khiết, xây dựng văn hoá tiết kiệm, không tham nhũng trong cán bộ, đảng viên,
công chức, viên chức. Trước hết là phải xây dựng ý thức tự giác chấp hành, thực
hiện nghiêm túc các quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước về phòng, chống
tham nhũng, lãng phí; chủ động xử lý khi có xung đột lợi ích; xây dựng, thực
hiện tốt quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp; phê phán, lên án, đấu
tranh với tham nhũng, lãng phí; trọng liêm sỉ, danh dự, biết xấu hổ khi bản
thân và người thân tham nhũng, lãng phí.
Đặc biệt, báo chí và các phương
tiện thông tin đại chúng phải cổ vũ, động viên sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ
thống chính trị, huy động sức mạnh của toàn dân trong cuộc đấu tranh phòng,
chống tham nhũng, "làm cho quần chúng khinh ghét tệ tham ô, lãng phí, quan
liêu; biến hàng vạn, hàng triệu con mắt, lỗ tai cảnh giác của quần chúng thành
những ngọn đèn pha soi sáng khắp mọi nơi, không để cho tệ tham ô, lãng phí,
quan liêu còn chỗ ẩn nấp"([1]), như lời Bác Hồ đã căn dặn.
Hai là, phải tập trung chỉ đạo
xây dựng, hoàn thiện các quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước
về phòng, chống tham nhũng; phấn đấu từ nay đến hết nhiệm kỳ cơ bản hoàn thành
một bước về xây dựng một cơ chế phòng ngừa chặt chẽ để "không thể tham
nhũng".
Tập trung hoàn thành việc xây
dựng các quy định của Đảng về phòng, chống tham nhũng theo Nghị quyết Trung
ương 4, Trung ương 6 và Trung ương 7 khoá XII, nhất là: Hoàn thiện quy định về
trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên; các quy định về kiểm soát quyền
lực, trách nhiệm người đứng đầu khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm
giải trình, bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch; quy định về việc ngăn chặn
những người có chức, có quyền lợi dụng cương vị công tác để trục lợi; quy định
về cho thôi, miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý; quy định về
điều chuyển, thay thế cán bộ khi có dư luận hoặc có biểu hiện tiêu cực, tham
nhũng, uy tín thấp; cơ chế khuyến khích và bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám
đột phá, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung…
Đề nghị Quốc hội, Chính phủ tập
trung chỉ đạo khẩn trương tiếp thu, hoàn thiện Luật Phòng, chống tham nhũng
(sửa đổi) bảo đảm khả thi và hiệu quả; sớm ban hành Luật Bảo vệ bí mật nhà
nước; sửa đổi, bổ sung Luật Giám định tư pháp, Luật Thanh tra, Luật Cán bộ công
chức, Luật Viên chức và các văn bản quy định chi tiết thi hành để khắc phục
những hạn chế, vướng mắc trong phòng, chống tham nhũng. Đẩy nhanh việc xây
dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật, khắc phục những sơ hở trong
quản lý kinh tế - xã hội và phòng, chống tham nhũng, nhất là ở các lĩnh vực dễ
xảy ra tham nhũng.
Ba là, tăng cường kiểm tra, giám
sát, kỷ luật đảng, siết chặt kỷ luật, kỷ cương; xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ
phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ trong tình hình mới.
Tiếp tục làm tốt công tác xây
dựng Đảng và hệ thống chính trị, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến",
"tự chuyển hoá"; đấu tranh mạnh mẽ chống chủ nghĩa cá nhân, thói ích
kỷ vụ lợi, "lợi ích nhóm". Siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng và
bộ máy nhà nước; đối với những người vi phạm phải có hình thức xử lý kịp thời,
nghiêm minh, công khai.
Các cấp ủy, tổ chức đảng phải
tăng cường quản lý, giám sát cán bộ, đảng viên để kịp thời phát hiện, giải
quyết từ sớm, ngăn chặn từ đầu sai phạm; tiến hành mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn
công tác kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý hành vi
tham nhũng. Mục đích kỷ luật là để "trị bệnh cứu người", cảnh tỉnh,
răn đe, do đó phải quán triệt phương châm phòng ngừa chặt chẽ, ngăn chặn từ
gốc, phát hiện từ sớm, xử lý từ đầu, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai
phạm lớn. Tăng cường giám sát của tổ chức đảng từ trên xuống, giám sát từ dưới
lên, phát huy vai trò giám sát lẫn nhau trong cùng cấp, tăng cường quản lý,
giám sát thường ngày đối với đảng viên và cán bộ lãnh đạo. Xử lý nghiêm kỷ luật
của Đảng, đồng thời kỷ luật đảng không thay thế kỷ luật hành chính, kỷ luật
đoàn thể và các hình thức xử lý của pháp luật; đảng viên vi phạm pháp luật đến
mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì phải xem xét truy cứu trách nhiệm
hình sự. Đảng viên ở bất cứ cương vị công tác nào vi phạm đều phải xử lý
nghiêm, làm nghiêm từ trên xuống dưới; nơi nào tự kiểm tra không phát hiện, hoặc
phát hiện nhưng xử lý vi phạm nương nhẹ thì cấp ủy, người đứng đầu cơ quan, đơn
vị, địa phương đó phải chịu trách nhiệm và có hình thức xử lý đúng mức, không
"rút kinh nghiệm" chung chung. Giao cho Uỷ ban Kiểm tra Trung ương có
thể chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng xuống đến cả đảng bộ cấp
huyện và cơ sở khi cần thiết, tránh tình trạng bao che sai phạm trong nội bộ
của các địa phương, cơ quan, đơn vị.
Cần tập trung khắc phục bằng được
những yếu kém trong công tác cán bộ, những sai phạm của cán bộ khiến dư luận
bức xúc. Kiểm tra toàn diện công tác cán bộ; chú trọng kiểm tra, giám sát cán
bộ có biểu hiện tham nhũng; có nhiều dư luận quần chúng phản ánh, tố cáo tham
nhũng; cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp và cán bộ được quy hoạch vào các vị trí
lãnh đạo, quản lý. Cấp ủy, tổ chức đảng, bộ, ngành, chính quyền các cấp và cán
bộ, đảng viên phải nhận diện rõ, đấu tranh quyết liệt, có hiệu quả với các việc
làm sai trái, lợi ích nhóm, mưu lợi cá nhân, với các đối tượng có biểu hiện,
hành vi chạy chức, chạy quyền; bảo vệ cái đúng, chỉ rõ cái sai, can ngăn những
việc làm chưa đúng, phát hiện và xử lý kịp thời việc lạm dụng, lợi dụng quyền
lực để thực hiện những hành vi sai trái trong công tác cán bộ hoặc tiếp tay cho
chạy chức, chạy quyền; kiên quyết hủy bỏ, thu hồi các quyết định không đúng về
công tác cán bộ, đồng thời xử lý nghiêm những tổ chức, cá nhân sai phạm, có
hành vi tham nhũng trong công tác cán bộ; thực hiện có hiệu quả chủ trương bố
trí một số chức danh cán bộ lãnh đạo cấp tỉnh, cấp huyện không phải là người
địa phương. Kiên quyết thực hiện có hiệu quả việc sắp xếp lại bộ máy, tinh giản
biên chế, gắn với cải cách chế độ công vụ, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công
chức, viên chức và đổi mới chính sách tiền lương; xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp,
nhất là cấp chiến lược có đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ
theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 6, Trung ương 7 khóa XII.
Bốn là, tăng cường, nâng cao hiệu
quả công tác giám sát, kiểm soát quyền lực để phòng, chống tham nhũng.
Quyền lực luôn có nguy cơ bị
"tha hóa", tham nhũng là "khuyết tật bẩm sinh" của quyền
lực, cho nên phải thiết lập cho được một cơ chế kiểm soát việc thực thi quyền
lực đối với người có chức vụ, quyền hạn theo nguyên tắc mọi quyền lực đều phải
được kiểm soát chặt chẽ bằng cơ chế; quyền hạn phải được ràng buộc với trách
nhiệm, quyền hạn đến đâu trách nhiệm đến đó, quyền hạn càng cao, trách nhiệm
càng lớn. Do vậy, phải tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát để bảo đảm
quyền lực được vận hành công khai, minh bạch, đúng đắn, không bị "tha
hóa"; phân công, phân cấp gắn với giao quyền, ràng buộc trách nhiệm, đồng
thời thực hiện nghiêm việc xử lý, điều chuyển, miễn nhiệm, thay thế cán bộ có
biểu hiện tham nhũng gây nhiều dư luận; xử lý nghiêm trách nhiệm người đứng đầu
khi để xảy ra tham nhũng trong cơ quan, tổ chức, đơn vị do mình quản lý, phụ
trách; và quan trọng hơn là phải ngăn ngừa tận gốc những sai phạm, khuyết điểm
một cách căn cơ, bài bản bằng các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước,
nói một cách hình ảnh là phải "nhốt quyền lực vào trong lồng cơ
chế".
Phải tăng cường giám sát việc sử
dụng quyền lực của cán bộ lãnh đạo, nhất là người đứng đầu, tăng cường giám sát
trong nội bộ tập thể lãnh đạo; công khai quy trình sử dụng quyền lực theo pháp
luật để cán bộ, nhân dân giám sát. Cán bộ lãnh đạo các cấp phải ghi nhớ, bất cứ
ai cũng không có quyền lực tuyệt đối ngoài pháp luật, bất kỳ ai sử dụng quyền
lực đều phải phục vụ nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân và tự giác chịu
sự giám sát của nhân dân. Công quỹ là của công cho nên một xu, một hào cũng
không được chi dùng bừa bãi; công quyền là vì dân cho nên không được mảy may vì
riêng tư; phải thật sự chí công vô tư, công tư phân minh, công trước tư sau, vì
công mà quên tư; mọi việc đều xuất phát từ dân, vì dân.
Năm là, nâng cao hiệu quả công
tác phát hiện, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, nhất là ở các địa phương,
cơ sở; xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tệ "tham nhũng vặt"; nâng cao
hiệu quả thu hồi tài sản tham nhũng.
Cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo,
tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, rõ rệt hơn trong phát hiện, xử lý tham nhũng ở địa
phương, cơ sở, khắc phục tình trạng "trên nóng, dưới lạnh". Tập trung
chỉ đạo thanh tra, kiểm tra, kiểm toán vào những nơi có vấn đề phức tạp, dư
luận quan tâm, các lĩnh vực dễ nảy sinh tiêu cực, tham nhũng; xử lý, ngăn chặn
có hiệu quả tình trạng vòi vĩnh, nhũng nhiễu, "gợi ý", "lót
tay", gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp trong giải quyết công
việc. Đẩy nhanh tiến độ xác minh, điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc tham
nhũng, kinh tế, nhất là các vụ việc, vụ án nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã
hội đặc biệt quan tâm; kiên quyết xử lý nghiêm minh, kịp thời, đúng quy định
của Đảng và pháp luật của Nhà nước, không có vùng cấm, không có đặc quyền,
không có ngoại lệ.
Bổ sung, hoàn thiện quy định về
xử lý trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, thanh
tra, kiểm toán nhưng không phát hiện được sai phạm, sau đó sai phạm này lại
được phát hiện bởi các đoàn kiểm tra, thanh tra, kiểm toán khác. Có các giải
pháp phù hợp, thuận lợi, an toàn để khuyến khích và kịp thời xử lý thông tin do
người dân phát hiện, phản ánh, tố cáo.
Tích cực xác minh, kịp thời áp
dụng các biện pháp kê biên tài sản, phong toả tài khoản, thu hồi triệt để tài
sản tham nhũng trong quá trình thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, điều tra, truy
tố, xét xử và thi hành án; khuyến khích người phạm tội tự nguyện bồi thường,
khắc phục hậu quả trong các vụ án tham nhũng, kinh tế.
Sáu là, tiếp tục kiện toàn tổ
chức bộ máy, cán bộ, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn
vị có chức năng phòng, chống tham nhũng.
Tiếp tục kiện toàn, phát huy hơn
nữa vai trò của các cơ quan phòng, chống tham nhũng, giúp việc các cấp uỷ từ
Trung ương đến cơ sở. Các cơ quan nội chính, kiểm tra, thanh tra, điều tra,
kiểm sát, xét xử phải là những "thanh bảo kiếm" sắc bén, có dũng khí
đấu tranh ngăn chặn những việc làm sai trái, lợi ích nhóm, mưu lợi cá nhân; có
nghiệp vụ, bản lĩnh bảo vệ cái đúng, chỉ rõ cái sai, can ngăn những việc làm
chưa đúng; có quy định để ngăn ngừa có hiệu quả những sự tác động không theo
đúng quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước vào hoạt động của các cơ quan
này. Điều đặc biệt quan trọng có ý nghĩa quyết định là, những người làm công
tác phòng, chống tham nhũng nói chung, những người trực tiếp làm việc trong các
cơ quan chức năng phòng, chống tham nhũng nói riêng phải thật sự liêm chính,
trong sạch, biết gương mẫu giữ mình, trọng liêm sỉ, không chịu bất cứ sức ép
không trong sáng nào, bất cứ sự cám dỗ, mua chuộc nào của những kẻ phạm tội.
Thưa các đồng chí,
Đấu tranh phòng, chống tham nhũng
là công việc khó khăn, phức tạp và lâu dài. Từ những kinh nghiệm, kết quả đạt
được trong thời gian qua, nhất là từ sau Đại hội XII của Đảng đến nay, chúng ta
có cơ sở để tin rằng, với quyết tâm chính trị cao của Đảng, Nhà nước; sự vào
cuộc tích cực, đồng bộ của các cấp uỷ, tổ chức đảng, chính quyền, cả hệ thống
chính trị và toàn xã hội, công tác phòng, chống tham nhũng thời gian tới sẽ
tiếp tục đạt được nhiều kết quả tích cực, rõ rệt hơn nữa; tham nhũng nhất định
sẽ được ngăn chặn và từng bước đẩy lùi; góp phần xây dựng Đảng ta, Nhà nước ta
ngày càng trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng và
niềm mong đợi của nhân dân.
Tôi đề nghị các đồng chí, trên
từng cương vị công tác của mình, trước hết là những người đứng đầu, hãy nêu cao
tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân và đất nước, gương mẫu, đi đầu
trong lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp phòng,
chống tham nhũng, nhất là tập trung chỉ đạo nâng cao hiệu quả phát hiện, xử lý
nghiêm minh, kịp thời các hành vi tiêu cực, tham nhũng ngay trong bộ, ngành,
địa phương, cơ quan, đơn vị mình, góp phần vào thành công chung của cả
nước.
Xin chúc các đồng chí sức khoẻ và
thành công”./.
